Erbo-di-rascas
Plumbago europaea
Plumbaginaceae
Àutri noum : Erbo-enrabiado, Bagoun, Erbo-de-la-rougno, Erbo-di-couquin, Malo-erbo.
Noms en français : Dentelaire, Malherbe.
Descripcioun :L'erbo-di-racas, mens coumuno qu'à passa tèms, trachis en ribo de camin, i pèd de muraio e dins lis escoumbre ounte flouris amé de poulìdi flour vióuleto, à la fin de l'estiéu. Es uno planto eisado de recounèisse emé si flour e si fru pegous qu'arrapon li péu e li teissu.
Usanço :Èi couneigudo au nostre pèr garris la rasco. Ramentèn qu'aquesto malautié de pèu e de péu s'aprèn à de champignoun coume Microsporum canis. Freta la bèsti emé d'òli de bagoun (adouba en fasèn bouli la planto dins l'òli). Se dis peréu qu'en mastegant la racino, apaisso li ràbi de dènt (erbo-enrabiado)-TdF. Pamens se n'en fau mesfissa que fretado sus la pèu pòu douna d'enflamacioun.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Plumbago
Famiho : Plumbaginaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 8 à 12 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Avoust à óutobre
Liò : Camin
- Muraio
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Plumbago europaea L., 1753
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753